Bài giảng Giáo dục công dân Lớp 8 Sách Cánh diều - Tiết 7+8, Bài 3: Lao động cần cù, sáng tạo - Trường THCS Lộc Hòa

Nội dung tài liệu: Bài giảng Giáo dục công dân Lớp 8 Sách Cánh diều - Tiết 7+8, Bài 3: Lao động cần cù, sáng tạo - Trường THCS Lộc Hòa

1. TIẾT 7-8: BÀI 3 LAO ĐỘNG CẦN CÙ, SÁNG TẠO
2. I. MỞ ĐẦU Em hãy tìm những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ nói về sự cần cù, sáng tạo trong lao động. Câu tục ngữ đã khẳng định giá trị của sự chăm chỉ, nỗ lực trong cuộc sống. “Cần cù” là một đức tính tốt đẹp ở con người, đó là sự chăm chỉ, siêng năng, quyết tâm, nỗ lực học hỏi, trau dồi bản thân trong mọi hoàn cảnh. Khi nói “Cần cù bù thông minh”, ông cha ta đã cho rằng, trong cuộc sống, dù cho con người ta có thể không có khả năng, năng lực thế nhưng nếu ta có sự cần cù, chăm chỉ, nỗ lực thì điều đó sẽ giúp bù trừ cho những gì mà ta thiếu sót về mặt năng lực
3. Câu tục ngữ có ý nghĩa bất kì việc gì đều cần tới lòng kiên trì, ý chí, sức bền thì mới gặt hái được nhiều thành công
4. Câu tục ngữ “Cái khó ló cái khôn” khẳng định khả năng to lớn của trí tuệ con người trong việc khắc phục những hoàn cảnh khó khăn
5. II. KHÁM PHÁ 1. Khái niệm và biểu hiện của cần cù, sáng tạo trong lao động. Thông tin 1:Thiếu tướng Giáo sư Viện sĩ Trần Đại Nghĩa, chính tên là Phạm Quang Lễ, sinh ra ở tỉnh Vĩnh Long. Sau khi tốt nghiệp Trung học ở Sài Gòn, năm 1935 ông tiếp tục học các Trường Đại học Kĩ thuật điện, Viện Nghiên cứu máy bay và Đại học Xoóc-bon. Sau đó ông làm việc ở công trường cầu cống, xưởng chế tạo máy bay vũ khí quân giới, Năm 1912 ông sang Đức làm việc trong xưởng chế tạo máy bay và Viện Nghiên cứu vũ khi Năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh sang Pháp, Ông đã về nước cùng với Người, được giao chức Cục trưởng cục Quân giới. Trong kháng chiến chống Pháp, ông đã sáng chế được các vũ khí súng không giật (SK ), súng ba dô ca góp phần quan trọng về quân khí để giết giặc Trong huyền cảnh khắc nghiệt của chiến tranh và tình trạng lạc hậu về mọi mặt, ông đã tận dụng các phương tiện hiện có để góp phần quan trọng cho sự nghiệp giữ nước và dựng nước. Năm 1948, ông được phong hàm Thiếu tướng, năm 1952, được tuyên dương Anh hùng lại đồng. Trong dịp này Bác Hồ đã khen ngợi. Kĩ sư Nghĩa rất giỏi khoa học máy, nhưng khi thực hành thì không "máy móc”. Em hãy cho biết sự cần cù, sáng tạo trong lao động được thể hiện như thế nào trong từng thông tin trên. Luôn chủ động suy nghĩ để cải tiến, đổi mới, chế tạo máy bay, vũ khí quân giới.
6. Em hãy cho biết sự cần cù, sáng tạo trong lao động được thể hiện như thế nào trong từng thông tin trên. Là sự chăm chỉ một cách thường xuyên, không ngại khó khăn, gian khổ; tích cực trau dồi bản thân ngày một tốt đẹp và hoàn thiện hơn.
7. Em hãy kể thêm những biểu hiện khác của sự cần cù, sáng tạo trong lao động. Cần cù đọc sách, nghiên cứu, vẽ sơ đồ thực hành và cải tiến rô bốt tới khi thành công và hoạt động được.
8. GIÁO SƯ – BÁC SĨ NÔNG HỌC LƯƠNG ĐỊNH CỦA MỘT NHÀ KHOA HỌC, MỘT TRÍ THỨC TIÊU BIỂU TRONG THỜI ĐẠI HỒ CHÍ MINH Giáo sư - Bác sĩ Nông học Lương Định Của là một người con ưu tú của làng Đại Ngãi, quận Kế Sách (nay là thị trấn Đại Ngã, huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng). Ông là nhà trí thức gắn bó với đồng ruộng để tạo ra các giống lúa mới. Những đóng góp của ông đã góp phần bảo đảm lương thực để cuộc chiến đấu giành độc lập và tự do của dân tộc ta đi đến thắng lợi. Ông luôn cần mẫn làm việc và đã nghiên cứu lai tạo thành công một số giống lúa cho năng suất cao, chất lượng tốt. Cùng với những ứng dụng tiến bộ kĩ thuật, Giáo sư – Bác sĩ Nông học Lương Định Của đã đề xướng các mô hình canh tác "bờ vùng, bờ thửa, cấy nông tay thẳng hàng", đảm bảo mật độ được hàng triệu nông dân áp dụng thành công trên diện rộng, tạo ra một cuộc cách mạng trong nông nghiệp, Cuộc đời của nhà bác học nông dân Lương Định Của gắn liền với con đường lúa gạo Việt Nam. Suốt đời, ông luôn lặng lẽ cần cù, sáng tạo nhằm tôn vinh hạt ngọc Việt. Năm 1952, theo lời hiệu triệu của Chủ tịch Hồ Chí Minh, cùng tiếng gọi của quê hương, Lương Định Của cùng vợ con đã trở về Việt Nam với mong muốn dùng hết khả năng của mình để đóng góp vào sự phát triển của quê hương. Ông còn có công lớn trong giáo dục, đào tạo nhiều thế hệ học trò trở thành cán bộ đầu ngành trong các lĩnh vực khoa học nông nghiệp. Ông được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động năm 1967, được truy tặng Huân chương Lao động hạng Nhất năm 1975 và Giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học công nghệ đợt 1 năm 1996. Kể từ sau ngày thống nhất đất nước năm 1975 đến nay, cây lúa Việt Nam luôn đạt năng suất cao. Thành tựu này ngoài mô hội, công sức của những người nông dân chân lấm tay bùn, còn có sự cống hiến trí tuệ và lắm lòng của Giáo sư – Bác sĩ Nông học Lương Định Của, Việc làm của giáo sư Lương Định Của là sự cống hiến, sự rèn luyện cần cù, chăm chỉ, chịu khó trong công việc, luôn suy nghĩ, tìm và phát hiện ra cách làm mới hiệu quả để đem lại kết quả cao hơn trong công việc.
9. CẦN CÙ, SÁNG TẠO, BIỂU HIỆN CỦA CẦN CÙ, SÁNG TẠO Cần cù trong lao động là sự chăm chỉ một Sáng tạo trong lao động là luôn chủ động suy cách thường xuyên, không ngại khó khăn, nghĩ để cải tiến, đổi mới trong quá trình lao động nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, gian khổ. hiệu quả công việc. Chăm chỉ, nỗ lực Luôn suy nghĩ, cải vươn lên trong học tiến tìm tòi cái mới. tập và cuộc sống Tích cực trau dồi bản thân Tìm cách giải quyết tối để trở thành công dân tốt, ưu để nâng cao chất có ích cho xã hội. lượng, hiệu quả công việc. Sửa chữa sai lầm, rút Làm việc thường ra bài học cho bản xuyên thân
10. 2. Ý nghĩa của cần cù, sáng tạo trong lao động. Em hãy cho biết những việc làm nào của Giáo sư Đặng Văn Ngữ thể hiện sự cần cù, sáng tạo. Những việc làm đó mang lại kết quả gì? Trong phòng thí nghiệm đơn sơ bằng tre, nứa, lá giữa núi rừng Việt Bắc, ông đã nghiên cứu và sản xuất thành công kháng sinh, nước lọc pê-ni-xi- lin chế từ giống nấm ông đem từ Nhật về, phục vụ kịp thời cho thương, bệnh binh trên các chiến trường, nhất là trong chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ.
11. 2. Ý nghĩa của cần cù, sang tạo trong lao động. Hoàn thiện và phát triển phẩm chất, năng lực của mỗi cá nhân để nâng cao hiệu quả lao động, góp phần xây dựng quê hương, đất nước Tạo ra được nhiều giá trị vật chất, tinh thần góp phần cải thiện và nâng cao đời sống Được mọi người yêu quý, tôn trọng
12. 3. Thực hiện lao động cần cù, sáng tạo. Trường hợp 1. An có thành tích học tập tốt. Khi giải Trường hợp 2. Cuối tuần, thấy bố quyết những bài tập, những vấn đề giáo viên đặt ra, dọn dẹp, sắp xếp các chậu cây cảnh, An luôn đặt câu hỏi “tại sao?”, “làm thế nào?” và trao Minh liền lấy mấy chai nhựa không đổi cùng thầy cô, bạn bè hoặc tìm thêm thông tin từ dùng nữa trong bếp để làm những sách, báo, tạp chí, Internet, để tìm cách giải quyết. chậu hoa nhỏ, xinh xắn trang trí trong sân vườn. a) Theo em, bạn An đã thể hiện sự cần cù, sáng tạo trong học tập như thể nào? b) Em hãy cho biết, bạn Minh đã thể hiện sự sáng tạo trong lao động như thế nào. Hãy kể thêm những cách sáng tạo trong lao động khác mà em biết. Bạn An đã thể hiện sự cần cù, Bạn Minh đã thể hiện sự sáng tạo sáng tạo trong học tập bằng việc trong lao động bằng việc tái chế chủ động trong học tập. chai nhựa không sử dụng thành những chậu hoa.
13. Liên hệ những tấm gương về lao động cần cù, sáng tạo. ( Gv có thể truy cập trang : http//hoc10.vn)
14. HỌC SINH RÈN LUYỆN PHẨM CHẤT CẦN CÙ, SÁNG TẠO Chủ động học tập, lao động, quý trọng và học hỏi những tấm gương cần cù, sáng tạo trong lao động Yêu quý lao động, khiêm tốn tìm hiểu,những tấm gương cần cù, sáng tạo trong học tập, lao động. Phê phán những biểu hiện lười biếng ý lại trong học tập, lao động.
15. III.LUYỆN TẬP Bài tập 1: Trong những việc làm dưới đây, việc làm nào thể hiện sự cần cù, sáng tạo trong học tập, lao động? Vì sao? A. Làm đề cương ôn tập các môn học bằng sơ đồ tư duy. B. Vẽ tự do trên tường đường phố. C. Lập bảng kế hoạch thực hiện việc nhà trong một tháng. D. Học tiếng Anh qua các bài hát. E. Trao đổi kinh nghiệm học tập với các bạn trong lớp. G. Tìm nhiều cách khác nhau để giải quyết một vấn đề giáo viên đưa ra. H. Sử dụng túi vải thay túi ni-lông khi đi mua hàng.
16. Bài tập 1: Trong những việc làm dưới đây, việc làm nào thể hiện sự cần cù, sáng tạo trong học tập, lao động? Vì sao? Những việc làm thể hiện sự cần cù, sáng Giải thích: những việc làm này đã thể tạo trong học tập và lao động là: hiện: + Làm đề cương ôn tập các môn học bằng + Thái độ và quyết tâm nỗ lực vươn lên, sơ đồ tư duy. không ngại khó khăn, gian khổ trọng học + Lập bảng kế hoạch thực hiện việc nhà tập và lao động; trong một tháng. + Sự suy nghĩ để tìm tòi ra cái mới, tìm + Học tiếng Anh qua các bài hát. cách giải quyết tối ưu để nâng cao chất + Trao đổi kinh nghiệm học tập với các lượng và hiệu quả công việc. bạn trong lớp. + Tìm nhiều cách khác nhau để giải quyết một vấn đề giáo viên đưa ra. + Sử dụng túi vải thay túi ni-lông khi đi mua hàng.
17. Bài tập 2: Trong giờ làm việc nhóm, bạn A nói riêng với bạn B: “Nhóm mình có bạn H học giỏi nên chúng mình không cần suy nghĩ hay làm gì đâu, vì đã có bạn H làm hết rồi". a) Theo em, lời nói của bạn A như vậy có đúng không? Vì sao? b) Nếu em là bạn B, em sẽ nói gì với A? a) Lời của bạn A như vậy là không đúng. Bởi vì lời nói ấy thể hiện sự thiếu tự giác, thiếu trách nhiệm trong công việc chung của nhóm, ỉ lại vào bạn H quá nhiều, thiếu đi sự cần cù, sáng tạo trong học tập. b) Nếu là bạn B, em sẽ giải thích cho A hiểu về vai trò và trách nhiệm của mỗi người trong công việc chung. Nếu A vẫn không nghe, em sẽ nêu ý kiến với trưởng nhóm đánh giá đúng sự đóng góp của các thành viên và cho điểm.
18. Bài tập 3: Thấy khách đến cửa hàng bánh của mình ngày càng giảm, anh T đã nghĩ ra nhiều cách để thu hút khách như: bổ sung thêm nhiều vị mới, thiết kế lại nhãn dán, giảm giá, tích điểm đổi quà, Em nhận xét thế nào về việc làm của anh T? Hãy kể thêm những việc làm thể hiện sự sáng tạo trong lao động mà em biết. Việc làm của anh T cực kì sáng tạo và thông minh, anh T làm như vậy sẽ thu hút được rất nhiều khách hàng bởi những chương trình mới anh mang đến.
19. NHỮNG VIỆC LÀM THỂ HIỆN SỰ SÁNG TẠO TRONG LAO ĐỘNG: Tận dụng kỹ năng làm việc nhanh và hiệu quả Sáng tạo các giải pháp phù hợp với nhu cầu của công việc.Đề xuất các ý tưởng để giải quyết vấn đề Đưa ra các cải tiến để cải thiện thời gian và chi phí. Tạo ra các giải pháp hoàn thiện Sử dụng các công nghệ, phương pháp và các công cụ mới để tối ưu hóa quy trình Đề xuất các cách để tối ưu hóa các thủ tục.Thiết kế các giải pháp để giải quyết các vấn đề phức tạp
20. Bài tập 4: Ca dao Việt Nam có câu: “Đời người có một gang tay Ai hay ngủ ngày còn được nửa gang”. Em hãy cùng bạn thảo luận và chia sẻ về ý nghĩa của câu ca dao trên. Câu ca dao muốn khuyên mọi người: hãy chăm chỉ, cần cù trong lao động và học tập; không nên lười nhác, lãng phí thời gian.
21. IV. VẬN DỤNG Bài tập 1: Em hãy sưu tầm những bài báo, hình ảnh, tư liệu về những tấm gương cần cù, sáng tạo trong lao động để xây dựng thành tập san trưng bày tại lớp. Bài tập 2: Em hãy chia sẻ một việc làm thể hiện sự cần cù, sáng tạo trong lao động của em với bạn bè, thầy cô trong lớp.