Bài giảng Lịch sử và Địa lí Lớp 8 Sách Kết nối tri thức - Bài 8: Phong trào Tây Sơn - Trường THCS Tân Thành

Nội dung tài liệu: Bài giảng Lịch sử và Địa lí Lớp 8 Sách Kết nối tri thức - Bài 8: Phong trào Tây Sơn - Trường THCS Tân Thành

1. LỊCH SỬ VÀ ĐỊA LÝ 8 (Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống) Phân mơn Lịch sử Bài 8 PHONG TRÀO TÂY SƠN
2. KHỞI ĐỘNG Câu 1: Bài hát các em nghe sau đây ca ngợi chiến cơng của nhân vật lịch sử nào? Câu 2: Em đã biết gì về nhân vật đĩ? Muốn biết thêm điều gì về nhân vật này?
3. • Quan sát video
4. Bài 8: PHONG TRÀO TÂY SƠN 1. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ
5. Nhà Bác học Lê Quý Đơn nhận xét: “Từ quan to đến quan nhỏ, nhà cửa chạm trổ, lấy sự phú quý phong lưu để khoe khoang lẫn nhau Họ coi vàng bạc như cát, lúa gạo như bùn, hoang phí vơ cùng”. Trương Phúc Loan “thu lợi 5 cửa nguồn, nhận của đút lĩt, vàng bạc, châu báu, gấm vĩc chứa đầy nhà. Ruộng vườn, tơi tớ, trâu ngựa khơng biết bao nhiêu kể”
6. Phiếu học tập Em hãy điền vào các ơ cịn lại trong bảng sau: Trình bày hiểu biết của mình về buổi ban đầu cuộc khởi nghĩa Tây sơn? Nội dung Sự kiện Lãnh đạo Căn cứ Lực lượng Khẩu hiệu
7. Phiếu học tập số 1: Nội dung Sự kiện Lãnh đạo Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ Căn cứ Lực lượng Khẩu hiệu
8. Nguyễn Nhạc Nguyễn Huệ Nguyễn Lữ (? - 1793) (1753 - 1792) (? - 1787) Tổ tiên anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ vốn quê ở Nghệ An, bị chúa Nguyễn bắt đưa vào Đàng Trong khai khẩn đất hoang. Ba anh em sinh ra và lớn lên ở ấp Kiên Thành, phủ Quy Nhơn, nay thuộc Tây Sơn- Bình Định. Thuở nhỏ ba anh em theo học ơng giáo Hiến, một nho sĩ bất mãn với chế độ thối nát đương thời.
9. Tây Sơn thượng đạo Tỉnh Tỉnh Bình Định Gia Lai S. Cơn Tây Sơn hạ đạo S. Cơn Căn cứ nghĩa quân Tây Sơn Hình 8.2 -Lược đồ căn cứ địa của nghĩa quân Tây Sơn
10. Phiếu học tập số 1: Nội dung Sự kiện Lãnh đạo Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ Căn cứ Tây Sơn thượng đạo ( An Khê) Lực lượng Khẩu hiệu
11. Phiếu học tập số 1: Nội dung Sự kiện Lãnh đạo Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ Căn cứ Tây Sơn thượng đạo( An Khê) Lực lượng Nơng dân nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số Khẩu hiệu Lấy của nhà giàu cho cho người nghèo
12. 2. Tây Sơn lật đổ chính quyền chúa Nguyễn Đàng Trong và đánh tan quân xâm lược Xiêm.
13. 9/1773 Nguyễn Nhạc ngồi vào cũi, giả bị nhân dân bắt đem nộp cho quan tỉnh
14. Nơi kiểm sốt của nghĩa quân Tây Sơn THĂNG LONG PHÚ XUÂN QUẢNG NAM Tây Sơn BÌNH THUẬN GIA ĐỊNH Lược đồ khởi nghĩa Tây Sơn
15. THĂNG LONG Quân Trịnh PHÚ XUÂN QUẢNG NAM QUY NHƠN Chú giải Tây Sơn Nơi kiểm sốt của nghĩa quân Tây Sơn Quân Nguyễn BÌNH THUẬN Hướng tiến cơng của quân Trịnh GIA Hướng tiến cơng của ĐỊNH quân Nguyễn Lược đồ khởi nghĩa Tây Sơn
16. XIÊM CHÂN LẠP Phú Yên GIA ĐỊNH 1776-1783
17. Thời Các thắng lợi tiêu biểu Kết quả gian 9/ 1773 Quân Tây Sơn chiếm được phủ Quy Nhơn Giữa Nghĩa quân đã kiểm sốt một năm 1774 vùng rộng lớn từ Quảng Nam đến Bình Thuận Từ 1776 Nghĩa quân Tây Sơn 4 lần đến 1783 đánh vào Gia Định Năm 1777 Tây Sơn bắt giết được chúa Chính quyền họ Nguyễn, Nguyễn Ánh chạy Nguyễn bị lật đổ. thốt.
18. Lược đồ quân Xiêm xâm lược nước ta
19. XỒI MÚT MĨ THO CHỢ GIỮA BÌNH ĐỨC RẠCH GẦM Thới Thạch Cù lao Thới Sơn SƠNG TIỀN Cồn Bà Kiều Bốn Thôn Quân Xiêm tấn cơng Quân Tây Sơn mai phục Quân Tây Sơn nhử địch vào trận địa Quân Tây Sơn tấn cơng Đại bản doanh của Tây Sơn Lược đồ chiến thắng Rạch Gầm-Xồi Mút (năm 1785)
20. Thời Các thắng lợi tiêu biểu Kết quả gian 9/ 1773 Quân Tây Sơn chiếm được phủ Quy Nhơn Giữa Nghĩa quân đã kiểm sốt một vùng năm 1774 rộng lớn từ Quảng Nam đến Bình Thuận Từ 1776 Nghĩa quân Tây Sơn 4 lần đánh vào Gia đến 1783 Định Năm 1777 Tây Sơn bắt giết được chúa Nguyễn, Chính quyền họ Nguyễn bị lật đổ. Nguyễn Ánh chạy thốt. 5 vạn quân Xiêm gồm thủy, bộ kéo vào Cuối T7/ đánh chiếm miền Tây Gia Định (các tỉnh 1784 miền Tây Nam Bộ). Tháng Nguyễn Huệ tiến quân vào Gia Định, đĩng 1/1785 quân ở Mĩ Tho, chọn khúc sơng Tiền từ Rạch Gầm đến Xồi Mút (Châu Thành – Tiền Giang) làm trận địa quyết chiến. 19/01/ Nguyễn Huệ dùng mưu nhử địch vào trận Đập tan âm mưu xâm lược của nhà 1785 địa mai phục. Quân Xiêm bị tiêu diệt gần Xiêm, đưa phong trào Tây Sơn trở hết, chỉ cịn vài nghìn tên sống sĩt theo thành phong trào quật khởi của cả dân đường bộ chạy về nước. Nguyễn Ánh tộc. thốt chết, sang Xiêm lưu vong. Trận Rạch Gầm - Xồi Mút thắng lợi.
21. Bài 8: PHONG TRÀO TÂY SƠN 3. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn: • a. Nguyên nhân thắng lợi. • + Tinh thần yêu nước, sự đồng lịng và ý chí chiến đấu dũng cảm của quân dân ta. • + Tài năng thao lược, sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Quang Trung - Nguyễn Huệ và bộ chỉ huy nghĩa quân. • b. Ý nghĩa lịch sử. • Phong trào Tây Sơn đã cĩ nhiều đĩng gĩp lớn đối với lịch sử dân tộc: • + Lật đổ các chính quyền phong kiến Nguyễn - Trịnh, xố bỏ tình trạng chia cắt đất nước, đặt cơ sở cho việc khơi phục nền thống nhất quốc gia. • + Đồng thời, phong trào này cịn đánh tan các cuộc xâm lược của quân Xiêm, quân Thanh, bảo vệ vững chắc nền độc lập và chủ quyền lãnh thổ của Tổ quốc.
22. Hoạt động 3. LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG Nhĩm 1 - Câu 1. Thời gian Thắng lợi tiêu biểu Tháng 9/1773 Chiếm được phủ thành Quy Nhơn Giữa năm 1774 Nghĩa quân kiểm sốt vùng đất rộng lớn từ Quảng Nam ở phía Bắc đến Bình Thuận ở phía Nam. Năm 1777 Lật đổ chính quyền phong kiến họ Nguyễn ở Đàng Trong. Tháng 1/1785 Chiến thắng Rạch Gầm - Xồi Mút, đánh tan 5 vạn quân Xiêm. Tháng 6/1785 Hạ thành Phú Xuân, giải phĩng tồn bộ đất Đàng Trong 21/7/1786 Nguyễn Huệ đánh vào Thăng Long, lật đổ chính quyền họ Trịnh ở Đàng Ngồi. Giữa năm 1788 Nguyễn Huệ tiến quân ra Thăng Long trị tội Vũ Văn Nhậm, bè lũ Lê Chiêu Thống cũng trốn sang Kinh Bắc. Năm 1789 Quang Trung đại phá quân Thanh.
23. Khu đền thờ Tây Sơn Tam Kiệt (Bình Định)
24. Nhĩm 2 - Câu 2 Em đồng ý với nhận định trên. Vua Quang Trung đã rất đúng đắn khi chọn thời điểm tấn cơng quân Thanh vào dịp Tết, khiến quân giặc bị bất ngờ, khơng kịp trở tay và nhanh chĩng thất bại.
25. Nhĩm 3 - Câu 3 Vua Quang Trung, một vị vua tài năng, một người anh hùng áo vải hào kiệt của dân tộc. Một vị tướng chinh chiến sa trường chưa một lần bất bại và đem lại sự tự do cho dân tộc, giúp nhân dân vùng lên thốt khỏi các cuộc xâm lược của Xiêm và Mãn Thanh. Những cơng lao của ơng cĩ lẽ ta khơng bao giờ kể hết được và đĩ sẽ là những dấu son chĩi lọi trong chiều dài lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam ta. Điều làm em ấn tượng nhất về vua Quang Trung đĩ là mặc dù ơng là một vị tướng Nam chinh Bắc chiến, là vua một nước nhưng trong cuộc sống đời thường, vua Quang Trung lại rất bình dị, bình dân. Đĩ là điểm hiếm cĩ ở bậc vua chúa. Hiện nay, tượng đài vua Quang Trung - Nguyễn Huệ được dựng ở rất nhiều nơi trên cả nước. Cĩ nhiều ngơi trường được vinh dự mang tên ơng như trường THPT Quang Trung, trường THPT chuyên Nguyễn Huệ (Hà Nội), Tên ơng cũng được đặt cho những con đường ở trung tâm các thành phố lớn như phố đi bộ Nguyễn Huệ (Tp.HCM), Đặc biệt, ở thị trấn Phú Phong, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định cĩ khu đền thờ Tây Sơn Tam Kiệt. Đây là một khu di tích cĩ ý nghĩa đặc biệt quan trọng về lịch sử, văn hĩa, khoa học, gắn liền với tên tuổi của ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ của phong trào khởi nghĩa Tây Sơn. Di tích gốc gồm: Điện thờ Tây Sơn Tam Kiệt, Bến Trường Trầu cùng Bảo tàng Quang Trung và các cơng trình văn hĩa khác.
26. Nhĩm 4 - Câu 4 Em sẽ lựa chọn thăm quan Bảo tàng Quang Trung. Bảo tàng được xây dựng trên nền nhà cũ của anh em Nhà Tây Sơn, vị trí bao quanh Đền thờ Tây Sơn tam kiệt. Đây là nơi trưng bày 11.605 tư liệu, hiện vật liên quan đến phong trào Tây Sơn. Phía trước Bảo tàng cĩ tượng đài Hồng đế Quang Trung uy nghi bằng đồng. Theo em, đây là một địa điểm vơ cùng hấp dẫn để thăm quan và tìm hiểu về cuộc khởi nghĩa Tây Sơn hào hùng cũng như để tưởng nhớ cơng lao của người anh hùng áo vải Quang Trung - Nguyễn Huệ.
27. 1 S Ơ N G T I Ề N 2 Q U Y N H Ơ N 3 P H ỦÚ X U Â N 4 N G U Y Ễ N H U Ệ 5 N G U Y Ễ N N H Ạ C 6 M Ỹ T HH O 7 T H Ớ I S Ơ N 8 X I ẾÊ M 9 N G U Y Ễ NN Á N H Quân Tây Sơn đánh tan quân xâm lược Xiêm trên dịng sơng này?Tháng 9-1773, nghĩa quân Tây Sơn đã chiếm được phủ thành này?Đây là một trong những cù lao lớn nhất tại Rạch Gầm – Xồi Mút?Sau khi tiến quân vào Gia Định, Nguyễn Huệ đã đĩng đại bản doanh tại đâu?Trong tình thế bất lợi, ai là người đã đưa ra đề nghị giảng hịa?Nguyễn Ánh đã cầu cứu vua nước nào để đánh quân Tây Sơn?Ai là người cầu cứu vua Xiêm đưa quân xâm lược nước ta?Chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong đĩng tại nơi này?Ai là người đã chỉ huy quân Tây Sơn đánh quân Xiêm?ĐẶC ĐIỂM CỦA TRẬN RẠCH GẦM – XỒI MÚT
28. LUYỆN TẬP Câu 1: Trong triều đình ở Đàng trong, người nào dưới đây nắm hết quyền hành, tự xưng là “Quốc phĩ”, khét tiếng tham nhũng? A. Trương Văn Hạnh B. Trương Phúc Loan C. Trương Phúc Thuần D. Trương Phúc Tần.
29. Câu 2: Vì sao nhân dân gọi nghĩa quân Tây Sơn là “những kẻ nhân đức’’? A . “Lấy của nhà giàu chia cho dân nghèo’’, xố nợ cho nhân dân và bỏ nhiều thứ thuế . B. Lấy ruộng đất của địa chủ chia cho nơng dân C. Xố nợ cho nơng dân, mở lại chợ cho thương nhân. D. Lấy ruộng đất cơng chia cho nơng dân, xố thuế cho dân.
30. Câu 3: Căn cứ Tây Sơn Thượng Đạo của nghĩa quân Tây Sơn trước đây nay thuộc vùng nào? A. Tây Sơn - Bình Định B. An Khê - Gia Lai C. An Lão - Bình Định D. Đèo Măng Giang - Gia Lai Câu 4: Khi lực lượng mạnh, nghĩa quân đánh xuống Tây Sơn hạ đạo, rồi lập căn cứ ở đâu? A . Kiên Mĩ (Tây Sơn - Bình Định ) B . Truơng Mây (Bình Định ) C . An Khê (Gia Lai )